Revizyon Burun Ameliyatı
Bir burun ameliyatında hedeflenen sonuçlara ulaşılamaması veya uzaklaşılması sonucunda düzeltme için gerekli olan ikinci, üçüncü ... ameliyatlardır. Yani kısacası telafi, düzeltme veya tamamlama ameliyatlarıdır.
Burun ameliyatlarında hedeflenen sonuçlar hekim ve hasta tarafından ameliyat öncesinde belirlenir. Çünkü hareket noktası hastanın ilk burnudur. Dolayısıyla her burnun ulaşabileceği sonuç birbirinden farklıdır. Burun ameliyatlarında başarının ölçütü fonksiyonel ve estetik olarak kayda değer değişimin ve gelişimin elde edilmesidir. Bu değişim ve ilerlemenin ulaşacağı son nokta her burunda farklıdır. Çünkü biz hekimler hastanın yeni burnunu önceki burnundan oluşturmaktayız ve bu da her hastada farklı bir başlangıç noktasını ifade eder. Başlangıç noktası farklı olunca ulaşılan nokta da her hasta için farklı olacaktır. Yapı gereği burnu kusursuz olamayacak olan hastaların ameliyat öncesinde bu durumu bilmeleri ve hekimlerin de bu gerçeği hastalarına söylemesi gerekir ki hasta beklentisi ile ameliyat sonucu arasında uyumsuzluk olmasın. Ameliyattan hiç fayda göremeyecek ve ilerleme sağlanamayacak olan nadir de olsa hastalar vardır. Bu hastaların ameliyat edilmesi uygun değildir. Eğer ameliyat öncesinde hekim ve hasta arasında beklenen sonuçlar konusunda bir konsensüs oluşmamışsa ameliyat sonrasında hayal kırıklılkları ve mutsuzluklar beklenebilir. Sonuç olarak her hasta ameliyat öncesi burnunun ulaşabileceği muhtemel seviyeyi bilmelidir. Biz hekimler hastalarımıza her zaman en iyiyi vermek isteriz. Ancak her burun için bu mümkün olmayabilir. Hekimler elinden gelenin en iyisini ameliyat sırasında ortaya koymak ve ameliyat sonrasında iyileşme sürecini yönetmekle yükümlüdür.
Burun yüzün en merkezinde yer alan ve yüz görüntümüzü ciddi manada etkileyen bir organdır. Dolayısıyla herkes yüzüyle uyumlu kusursuz bir görünüm ister. Bir diğer önemi de yaşamın birinci ilkesi olan nefes almanın ilk ve en önemli organı olmasıdır. Burun ameliyatlarında bizim iki hedefimiz vardır, daha iyi bir görünüm ve daha rahat bir nefes. Ameliyat sonrası nefes almada yeterince düzelme olmaması mutlak revizyon gerekçesidir. Görünüm konusu biraz daha karışıktır. Yazının başında da dediğim gibi her burnun ulaşabileceği seviye farklıdır. Örneğin çok kalın ciltli bir hastada incecik, sivri ve keskin hatlara sahip bir burun elde edilemez. Ya da ciddi yüz asimetrisi olan bir hastada tamamen düzgün bir burun elde edilemez. Dolayısıyla her hasta burnunun sahip olduğu problemleri ve kısıtlılıkları bilerek ameliyata girmeli ve ameliyattan beklentisinin ne olması gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir. Biz kendi pratiğimizde hastayı ameliyat öncesi iki kez görmekteyiz. Birinci görüşmede hastanın burnunun ve yüzünün özelliklerini ortaya koyup neler yapabileceğimizi konuşuyoruz. İkinci ve ameliyat gününe yakın görüşmede de hastadan örnek resimler isteyip hastanın zevklerini anlamaya ve beklentilerinin düzeyini öğrenmeye çalışmaktayız. Son görüşmede eğer hasta gerçekleşemeyecek beklentilere sahipse veya gösterdiği örnekler birbiriyle uyumsuz ve hastanın ne istediğini bilmiyor, kafası karışık, ameliyat olmaktan çok endişeli gibi bir izlenim vermesi durumunda bu hastalara ameliyat olmak için henüz hazır olmadıklarını ve ileri bir tarihte tekrar değerlendirebileceğimizi belirtip ameliyatı erteliyoruz. Çünkü estetik ameliyatları acil ameliyatlar değildir ve hastanın en uygun olduğu zamanda yapılmalıdır.
Peki revizyon ihtimali ne kadardır?
Burun ameliyatlarında revizyon oranı, hastanın burnunun yapısı, hastanın iyileşme performansı ve cerrahın tecrübesi ile ilişkili olmakla beraber genel olarak %5-10 arasında değişmektedir. Çok tecrübeli ellerde bu oran daha düşük olmakla beraber kesinlikle yüzde sıfır değildir. Ameliyat edilen burun ne kadar az soruna sahip olursa olsun revizyon oranı sıfır olmaz. Hastaların ameliyat öncesinde bunu bilmeleri çok önemlidir. Hastalarımızın üstüne düşen görev ameliyat olduktan sonra tedavi ve takip kurallarına azami derecede uymaları ve iyileşme süresini sabırla beklemeleridir. İyileşme süreci devam ederken başka doktorlara danışılması veya internetten alternatif yaklaşımlara ilgi duyulması gereksiz kafa karışıklığına yol açacaktır. Dolayısıyla hastaların ameliyat oldukları doktorla yakın irtibatta olmalarını tavsiye etmekteyiz. iyileşme süreci devam eden hastalar şahsıma herhangi bir nedenle başvurduklarında kendilerini ameliyat eden doktora yönlendirmekteyim. İyileşme süresi de normal ve ince ciltlerde en az bir yıl, kalın ciltli hastalarda ise en az iki yıldır.
Revizyon nedenleri nelerdir?
1. Ameliyattan sonra yeterince süre geçmesine karşın burundan nefes almanın rahatlamaması. Bu mutlak revizyon gerekçesidir.
2. Ameliyattan önce hedeflenen tüm sonuçların bir seansta elde edilememesi.
3. Ameliyattan sonra beklenmedik bir komplikasyon (kanama, enfeksiyon..) gelişmesi 4. Sonucun hastanın beklediği tarza uygun olmaması, örneğin doğal sonuç isteyen hasta için çok kalkık olması veya kalkık sonuç isteyen hasta için çok doğal olması gibi.
5. Hastanın kendi burnundan elde edilemeyecek kadar yüksek beklentilere sahip olması ve ameliyat öncesinde bu konunun yeterince konuşulmaması. Örneğin kalın ciltli bir burna sahip olan hastanın sivri ve keskin hatlara sahip küçücük bir burun hayal etmesi veya ciddi yüz asimetrisi olan bir hastanın cetvelle çizilmiş gibi dümdüz bir burna sahip olmak istemesi gibi.
6. Yüz asimetrisi, kalın cilt .. gibi kısıtlılıklara bağlı veya yetersiz düzeltmeye bağlı olarak iyileşme sürecinde çeşitli sorunlar çıkması.
7. Bazı psikolojik hastalıklara bağlı olarak, normalde problemsiz olan burnunda hastanın sürekli sorun varmış gibi hissetmesi. Bu hastaların aslında ameliyat öncesinde hekim tarafından tespit edilmesi ve bu psikolojik rahatsızlığı, ilgili hekimlere gönderilip kontrol altına alınana kadar ameliyatın ertelenmesi daha uygun olacaktır. Ancak bu problemi ameliyat öncesi görüşmede her zaman tespit etmek maalesef mümkün olmayabilir. Revizyon nedenleri çok çeşitli olabilmekle beraber bu ana başlıklar altında toplanabilir.
Revizyon kararını kim vermelidir?
Bir burun ameliyatında revizyon gerekip gerekmediğine hasta ve doktoru birlikte karar vermelidir. Örneğin bazı hastalar fotoğraflarıyla bize revizyon ameliyatı için başvurduklarında biz bu hastalarımıza sizin burnunuzda bundan daha ileri bir sonuç elde edilemez diyebiliyor ve revizyon ameliyatını reddedebiliyoruz. Yani revizyon kararı hastanın tek başına karar verebileceği bir durum değildir. Aynı şekilde bir hekim burnunuzda şu sorun var bir revizyon planlayıp düzeltelim dediğinde hasta elde ettiği sonuçla mutlu olabilir ve revizyon ameliyatını reddedebilir. Dolayısıyla revizyon kararı hasta ve hekimin iyileşme tamamlandıktan sonra oturup birlikte karar vermeleri gereken bir süreçtir.
Peki Revizyon ilk ameliyattan ne kadar sonra yapılmalıdır?
Bizim kendi pratiğimizde normal ve ince ciltli hastalarda iyileşme süresi en az bir yıl, kalın ciltli hastalarda ise en az iki yıldır. Bunda acil ortaya çıkan komplikasyonlar hariç tutulmuştur. Bu süre genel olarak da böyledir. Bu iyileşme süreleri dolmadan revizyon ameliyatı planlanmasını sakıncalı bulmaktayız. Çünkü bazı sorunlar iyileşme tamamlandıkça ortadan kalkabilir bazıları da ortaya çıkabilir. Bundan dolayı yeterince bekleyip tüm sonuçları görmek ve ondan sonra gerekliyse ameliyat planlamak en akılcı yaklaşımdır.
Revizyon ameliyatlarının zorluk derecesi nedir?
Revizyon gereken her burunda zorluk derecesi farklı olmakla beraber genel olarak söyleyebilirim ki revizyon ameliyatları ilk ameliyatlardan daha zor ve özelliklidir. Çünkü ilk kez ameliyat olacak olan bir hastada eğer doğumsal bir anomali yoksa burun yapısı ve anatomisi belli ve cerrahı bekleyen problemler daha öngörülebilirdir. Revizyon ameliyatlarında ise bu durum farklıdır. Ameliyat sırasında bazı yapıların şekli ve anatomisi değişmiş ve kıkırdak yapı azalmış olabilir. Bu durumda vücudun başka yerlerinden örneğin en sık kulak ve kaburgadan kıkırdak almak gerekebilmektedir.
Prof. Dr. Erkan Soylu